အေနာက္ပိုင္းလူမ်ိဳးတို႔၏ေခါင္းေဆာင္
ေဂါ့သလူမ်ိဳး
အဲလရစ္သည္ ဗီစီေဂါ့သေခၚ အေနာက္ပိုင္းေဂါ့သလူမ်ိဳးတို႔၏ ေခါင္းေဆာင္ ဘုရင္ျဖစ္သည္။ ၃၉၅ ခုႏွစ္တြင္ ေရာမဘုရင္ သီအိုဒိုးဆီးယပ္ ကြယ္လြန္ေသာအခါ၊ အဲလရစ္ေခါင္းေဆာင္ေသာ ဗီစီေဂါ့သ ထႂကြပုန္ကန္ၾက၍၊ ဂရိျပည္ကို တိုက္ခိုက္သိမ္းယူခဲ့ေလသည္။ ေအာင္ပြဲရ အဲလရစ္သည္ ဗီစီေဂါ့သတို႔၏ ဘုရင္ အျဖစ္ကိုခံယူၿပီးေနာက္ အီတလီျပည္ကို အလုံးအရင္းျဖင့္ ခ်ီတက္လာေလသည္။ သို႔ရာတြင္ ေရာမဗိုလ္ခ်ဳပ္စတီလီကိုသည္ ဗီစီေဂါ့သတပ္မ်ားကို အီတလီေျမာက္ပိုင္း ပိုးျမစ္ကမ္းတြင္ ငါးႏွစ္မွ် ႀကံ့ႀကံ့ခံတားဆီးနိုင္ခဲ့ေလသည္။ ၄ဝ၈ ခုႏွစ္သို႔ေရာက္ ေသာ္၊ ေရာမဧကရာဇ္က ဗိုလ္ခ်ဳပ္စတီလီကိုအား ကြပ္မ်က္ခဲ့ရာ၊ အဲလရစ္၏အင္အားကို အံတုနိုင္သူ မရွိေတာ့သျဖင့္ အီတလီ ေျမာက္ပိုင္းတြင္ တိုက္ခိုက္ဖ်က္ဆီးလ်က္ရွိေလသည္။ ၄၁ဝ ျပည့္ႏွစ္တြင္ ဗီစီေဂါ့သတပ္မ်ားသည္ ေရာမၿမိဳ႕ ကို ဝိုင္းရံလုပ္ႀကံသျဖင့္ ၿမိဳ႕ေတာ္က်ဆဳံးေလသည္။ ဗီစီေဂါ့သ တို႔သည္ ၿမိဳ႕တြင္း၌ သုံးရက္မွ် လုယက္ဖ်က္ဆီးၾကသည္။ အဲလရစ္သည္ ေရာမၿမိဳ႕ကိုရၿပီးေနာက္ အီတလီေတာင္ ပိုင္းရွိ စစၥလီကြၽန္းကိုတိုက္ခိုက္ေနစဥ္ ကြယ္လြန္ေလသည္။
ဘီစီ ၃ဝဝ ေလာက္က ေရာမနိုင္ငံကို ဝင္ေရာက္တိုက္ခိုက္ ေသာ ဂ်ာမန္လူမ်ိဳးတစ္မ်ိဳးမွာ ေဂါ့သလူမ်ိဳးျဖစ္သည္။ မူလက သူတို႔သည္ ေဘာလတစ္ ပင္လယ္ကမ္းေျခ တစ္ေလွ်ာက္တြင္ ေနထိုင္ၾက၏။ ေအဒီ ၂ဝဝ ေလာက္ေရာက္ေသာအခါ သူတို႔ သည္ ဒန္းၫုျမစ္ႏွင့္ ပင္လယ္နက္ေျမာက္ဖက္တြင္ လူအင္အား ေတာင့္တင္းစြာျဖင့္ နိုင္ငံႀကီးတစ္နိုင္ငံကို တည္ေထာင္ၾကသည္။ ထိုေနာက္ ေဂါ့သတို႔သည္ ေရာမပိုင္နက္ျဖစ္ေသာ ေဒးရွိယာကို ဝင္ေရာက္တိုက္ခိုက္ၾကရာ ဩရီးလီယန္ဘုရင္သည္ ေအဒီ၂၇၂ ခုႏွစ္တြင္ ေဂါ့သတို႔လက္သို႔ ေဒးရွိယာကို အပ္လိုက္ရ၏။ ႏွစ္ေပါင္း ၁ဝဝ ခန႔္ၾကာေသာအခါ ေဂါ့သလူမ်ိဳး ၂ စုကြဲသြား ၏။ တစ္စုမွာ ေအာစႀတိဳေဂါ့သေခၚ အေရွ႕ပိုင္းေဂါသျဖစ္၍ က်န္တစ္စုမွာ ဗီစီေဂါ့သေခၚ အေနာက္ပိုင္း ေဂါ့သတို႔ ျဖစ္သည္။ ေအာ့စႀတိဳ ေဂါ့သတို႔သည္ ပင္လယ္နက္ကမ္းေျခ တစ္ေလွ်ာက္တြင္ ေနထိုင္ၾက၍ ဗီစီေဂါ့သတို႔မွာ ကားေဒးရွိယာနယ္ႏွင့္ ဒန္းၫုျမစ္ကမ္းတစ္ေလွ်ာက္၌ ေနထိုင္ခဲ့ၾက၏။
၃၉၅ ခုႏွစ္ သီအိုဒိုးဆီးယပ္ဘရင္ နတ္႐ြာစံေသာေသာအခါ အဲလရစ္ဘုရင္ႀကီးမႉးေသာ ဗီစီေဂါ့သတို႔သည္ ပုန္ကန္ထႂကြၾက ၍ ဂရိပိုင္နယ္မ်ားကို သိမ္းယူၾကသည္။ ထိုေနာက္ အီတလီသို႔ ခ်ီတက္ တိုက္ခိုက္ၾကျပန္ရာ ေရာမၿမိဳ႕ေတာ္လည္း ၄ဝဝ ျပည့္ ႏွစ္တြင္ ေဂါ့သတို႔လက္ထဲသို႔ က်ေရာက္ရေလသည္။ ေခါင္းေဆာင္ အဲလရစ္မွာ စစၥလီနယ္ေျမမ်ားသို႔ သြားေရာက္ တိုက္ခိုက္ရန္ ျပင္ဆင္ဆဲတြင္ ေသဆုံးသြားေလသည္။ အဲလရစ္၏ ေနရာကို ဆက္ဆံေသာ ေဂါ့သတို႔သည္ သူတို႔ လူမ်ားႏွင့္ အီတလီနိုင္ငံမွ ထြက္ခြါသြားၾက၍ စပိန္ႏွင့္ ေဂါ့သ ေတာင္ပိုင္း (ယခုျပင္သစ္)တြင္ နိုင္ငံသစ္ တည္ေထာင္ၾကသည္။ ဖရန႔္လူမ်ိဳးမ်ားႏွင့္ ၅ဝ၇ ခုႏွစ္တြင္ တိုက္ခိုက္ၾက ျပန္ရာ ဗီစီေဂါ့သတို႔ အေရးနိမ့္၍ သူတို႔၏ ေျမာက္ပိုင္းနယ္ေျမ မ်ားကို ဖရန႔္ဘုရင္ ကလိုးဗစ္လက္သို႔ ေပးအပ္လိုက္ရသည္။
စပိန္ျပည္တြင္ တည္ေထာင္ေသာ ေဂါ့သနိုင္ငံမွာကား ၇၁၁ ခုႏွစ္က်မွ ပ်က္စီး၏။ မူးဝါး(ေခၚ) မြတ္စလင္မ်ားက အာဖရိက တိုက္မွ လာေရာက္၍ တိုက္ခိုက္ၾကရာ ေဂါ့သဘုရင္ ေရာဒရစ္ က်ဆဳံးသြားေသာအခါ တိုင္းျပည္ကိုပါ အပ္လိုက္ရသည္။ ခရစ္ႏွစ္ ၄ဝဝ ေက်ာ္ေလာက္တြင္ ေအာ့စႀတိဳေဂါ့သတို႔သည္ ဒန္းၫုျမစ္ႏွင့္ ဆားဗားျမစ္အၾကားရွိ ေရာမပိုင္နယ္ျဖစ္ေသာ ပန္နိုးနီးယား၌ ေနထိုင္ခြင့္ ရၾကေလသည္။ သူတို႔၏ ေခါင္းေဆာင္မွာ သီအိုေဒါရစ္ဘုရင္ ျဖစ္သည္။ သူသည္ ၄၈၈ ခုႏွစ္ တြင္ အီတလီနိုင္ငံသို႔ ဝင္ေရာက္တိုက္ခိုက္သည္။ ႏွစ္ေပါင္း အေတာ္ၾကာ တိုက္ခိုက္ၿပီးေနာက္ ၄၉၃ ခုႏွစ္က်မွ သူသည္ ေရာမထီးနန္းကို မတရားသိမ္းပိုက္ထားေသာ ေအာ္ဒိုစာဘုရင္ကို သတ္ျဖတ္၍ ေဂါ့သနိုင္ငံႀကီးတစ္ခု တည္ေထာင္နိုင္သည္။ သီအိုေဒါရစ္သည္ သူတည္ေထာင္ခဲ့ေသာ နိုင္ငံႀကီး မၿပိဳမကြဲေအာင္ ေစာင့္ေရွာက္ထိန္းသိမ္းလ်က္ ၅၂၆ ခုႏွစ္၌ ကြယ္လြန္ေလသည္။ သီအိုေဒါရစ္ ကြယ္လြန္ၿပီးေနာက္ နိုင္ငံကို တည္တံ့ ေအာင္ အုပ္ခ်ဳပ္နိုင္မည့္ ေခါင္းေဆာင္ေကာင္းမ်ား မေပၚေပါက္ေတာ့ေခ်။ ေအာ့စႀတိဳေဂါ့သတို႔ကို အေရွ႕တိုင္းမွ ဘုရင္မ်ားက မၾကာခဏ လာေရာက္တိုက္ခိုက္ ေႏွာင့္ယွက္ၾက၏။ ဤသို႔ ေႏွာင့္ယွက္ဖန္ မ်ားေသာအခါ ေအာ့စႀတိဳေဂါ့သတို႔မွာ ၾကာရွည္ မခံနိုင္ၾကေတာ့ဘဲ လုံးပါးပါးကာ ၅၅၄ ခုႏွစ္ေလာက္တြင္ ေဂါ့သလူမ်ိဳးတို႔၏ နိုင္ငံမွာ လုံးဝပ်က္စီးသြားေတာ့၏။
ထိုအခါမွစ၍ ေဂါ့လူမ်ိဳးမ်ားသည္ တိမ္ေကာပေပ်ာက္ သြားၾက ကာ ဥေရာပနိုင္ငံသမိုင္းတြင္ ေဂါ့သလူမ်ိဳးဟူ၍ သီးျခား မေတြ႕ရေတာ့ေခ်။
ကိုးကား
ျမန္မာစြယ္စုံက်မ္း၊ အတြဲ(၃)
ျမန္မာ့စြယ္စုံက်မ္း၊ အတြဲ(၁၅)
အဲလရစ္သည္ ဗီစီေဂါ့သေခၚ အေနာက္ပိုင္းေဂါ့သလူမ်ိဳးတို႔၏ ေခါင္းေဆာင္ ဘုရင္ျဖစ္သည္။ ၃၉၅ ခုႏွစ္တြင္ ေရာမဘုရင္ သီအိုဒိုးဆီးယပ္ ကြယ္လြန္ေသာအခါ၊ အဲလရစ္ေခါင္းေဆာင္ေသာ ဗီစီေဂါ့သ ထႂကြပုန္ကန္ၾက၍၊ ဂရိျပည္ကို တိုက္ခိုက္သိမ္းယူခဲ့ေလသည္။ ေအာင္ပြဲရ အဲလရစ္သည္ ဗီစီေဂါ့သတို႔၏ ဘုရင္ အျဖစ္ကိုခံယူၿပီးေနာက္ အီတလီျပည္ကို အလုံးအရင္းျဖင့္ ခ်ီတက္လာေလသည္။ သို႔ရာတြင္ ေရာမဗိုလ္ခ်ဳပ္စတီလီကိုသည္ ဗီစီေဂါ့သတပ္မ်ားကို အီတလီေျမာက္ပိုင္း ပိုးျမစ္ကမ္းတြင္ ငါးႏွစ္မွ် ႀကံ့ႀကံ့ခံတားဆီးနိုင္ခဲ့ေလသည္။ ၄ဝ၈ ခုႏွစ္သို႔ေရာက္ ေသာ္၊ ေရာမဧကရာဇ္က ဗိုလ္ခ်ဳပ္စတီလီကိုအား ကြပ္မ်က္ခဲ့ရာ၊ အဲလရစ္၏အင္အားကို အံတုနိုင္သူ မရွိေတာ့သျဖင့္ အီတလီ ေျမာက္ပိုင္းတြင္ တိုက္ခိုက္ဖ်က္ဆီးလ်က္ရွိေလသည္။ ၄၁ဝ ျပည့္ႏွစ္တြင္ ဗီစီေဂါ့သတပ္မ်ားသည္ ေရာမၿမိဳ႕ ကို ဝိုင္းရံလုပ္ႀကံသျဖင့္ ၿမိဳ႕ေတာ္က်ဆဳံးေလသည္။ ဗီစီေဂါ့သ တို႔သည္ ၿမိဳ႕တြင္း၌ သုံးရက္မွ် လုယက္ဖ်က္ဆီးၾကသည္။ အဲလရစ္သည္ ေရာမၿမိဳ႕ကိုရၿပီးေနာက္ အီတလီေတာင္ ပိုင္းရွိ စစၥလီကြၽန္းကိုတိုက္ခိုက္ေနစဥ္ ကြယ္လြန္ေလသည္။
ဘီစီ ၃ဝဝ ေလာက္က ေရာမနိုင္ငံကို ဝင္ေရာက္တိုက္ခိုက္ ေသာ ဂ်ာမန္လူမ်ိဳးတစ္မ်ိဳးမွာ ေဂါ့သလူမ်ိဳးျဖစ္သည္။ မူလက သူတို႔သည္ ေဘာလတစ္ ပင္လယ္ကမ္းေျခ တစ္ေလွ်ာက္တြင္ ေနထိုင္ၾက၏။ ေအဒီ ၂ဝဝ ေလာက္ေရာက္ေသာအခါ သူတို႔ သည္ ဒန္းၫုျမစ္ႏွင့္ ပင္လယ္နက္ေျမာက္ဖက္တြင္ လူအင္အား ေတာင့္တင္းစြာျဖင့္ နိုင္ငံႀကီးတစ္နိုင္ငံကို တည္ေထာင္ၾကသည္။ ထိုေနာက္ ေဂါ့သတို႔သည္ ေရာမပိုင္နက္ျဖစ္ေသာ ေဒးရွိယာကို ဝင္ေရာက္တိုက္ခိုက္ၾကရာ ဩရီးလီယန္ဘုရင္သည္ ေအဒီ၂၇၂ ခုႏွစ္တြင္ ေဂါ့သတို႔လက္သို႔ ေဒးရွိယာကို အပ္လိုက္ရ၏။ ႏွစ္ေပါင္း ၁ဝဝ ခန႔္ၾကာေသာအခါ ေဂါ့သလူမ်ိဳး ၂ စုကြဲသြား ၏။ တစ္စုမွာ ေအာစႀတိဳေဂါ့သေခၚ အေရွ႕ပိုင္းေဂါသျဖစ္၍ က်န္တစ္စုမွာ ဗီစီေဂါ့သေခၚ အေနာက္ပိုင္း ေဂါ့သတို႔ ျဖစ္သည္။ ေအာ့စႀတိဳ ေဂါ့သတို႔သည္ ပင္လယ္နက္ကမ္းေျခ တစ္ေလွ်ာက္တြင္ ေနထိုင္ၾက၍ ဗီစီေဂါ့သတို႔မွာ ကားေဒးရွိယာနယ္ႏွင့္ ဒန္းၫုျမစ္ကမ္းတစ္ေလွ်ာက္၌ ေနထိုင္ခဲ့ၾက၏။
၃၉၅ ခုႏွစ္ သီအိုဒိုးဆီးယပ္ဘရင္ နတ္႐ြာစံေသာေသာအခါ အဲလရစ္ဘုရင္ႀကီးမႉးေသာ ဗီစီေဂါ့သတို႔သည္ ပုန္ကန္ထႂကြၾက ၍ ဂရိပိုင္နယ္မ်ားကို သိမ္းယူၾကသည္။ ထိုေနာက္ အီတလီသို႔ ခ်ီတက္ တိုက္ခိုက္ၾကျပန္ရာ ေရာမၿမိဳ႕ေတာ္လည္း ၄ဝဝ ျပည့္ ႏွစ္တြင္ ေဂါ့သတို႔လက္ထဲသို႔ က်ေရာက္ရေလသည္။ ေခါင္းေဆာင္ အဲလရစ္မွာ စစၥလီနယ္ေျမမ်ားသို႔ သြားေရာက္ တိုက္ခိုက္ရန္ ျပင္ဆင္ဆဲတြင္ ေသဆုံးသြားေလသည္။ အဲလရစ္၏ ေနရာကို ဆက္ဆံေသာ ေဂါ့သတို႔သည္ သူတို႔ လူမ်ားႏွင့္ အီတလီနိုင္ငံမွ ထြက္ခြါသြားၾက၍ စပိန္ႏွင့္ ေဂါ့သ ေတာင္ပိုင္း (ယခုျပင္သစ္)တြင္ နိုင္ငံသစ္ တည္ေထာင္ၾကသည္။ ဖရန႔္လူမ်ိဳးမ်ားႏွင့္ ၅ဝ၇ ခုႏွစ္တြင္ တိုက္ခိုက္ၾက ျပန္ရာ ဗီစီေဂါ့သတို႔ အေရးနိမ့္၍ သူတို႔၏ ေျမာက္ပိုင္းနယ္ေျမ မ်ားကို ဖရန႔္ဘုရင္ ကလိုးဗစ္လက္သို႔ ေပးအပ္လိုက္ရသည္။
စပိန္ျပည္တြင္ တည္ေထာင္ေသာ ေဂါ့သနိုင္ငံမွာကား ၇၁၁ ခုႏွစ္က်မွ ပ်က္စီး၏။ မူးဝါး(ေခၚ) မြတ္စလင္မ်ားက အာဖရိက တိုက္မွ လာေရာက္၍ တိုက္ခိုက္ၾကရာ ေဂါ့သဘုရင္ ေရာဒရစ္ က်ဆဳံးသြားေသာအခါ တိုင္းျပည္ကိုပါ အပ္လိုက္ရသည္။ ခရစ္ႏွစ္ ၄ဝဝ ေက်ာ္ေလာက္တြင္ ေအာ့စႀတိဳေဂါ့သတို႔သည္ ဒန္းၫုျမစ္ႏွင့္ ဆားဗားျမစ္အၾကားရွိ ေရာမပိုင္နယ္ျဖစ္ေသာ ပန္နိုးနီးယား၌ ေနထိုင္ခြင့္ ရၾကေလသည္။ သူတို႔၏ ေခါင္းေဆာင္မွာ သီအိုေဒါရစ္ဘုရင္ ျဖစ္သည္။ သူသည္ ၄၈၈ ခုႏွစ္ တြင္ အီတလီနိုင္ငံသို႔ ဝင္ေရာက္တိုက္ခိုက္သည္။ ႏွစ္ေပါင္း အေတာ္ၾကာ တိုက္ခိုက္ၿပီးေနာက္ ၄၉၃ ခုႏွစ္က်မွ သူသည္ ေရာမထီးနန္းကို မတရားသိမ္းပိုက္ထားေသာ ေအာ္ဒိုစာဘုရင္ကို သတ္ျဖတ္၍ ေဂါ့သနိုင္ငံႀကီးတစ္ခု တည္ေထာင္နိုင္သည္။ သီအိုေဒါရစ္သည္ သူတည္ေထာင္ခဲ့ေသာ နိုင္ငံႀကီး မၿပိဳမကြဲေအာင္ ေစာင့္ေရွာက္ထိန္းသိမ္းလ်က္ ၅၂၆ ခုႏွစ္၌ ကြယ္လြန္ေလသည္။ သီအိုေဒါရစ္ ကြယ္လြန္ၿပီးေနာက္ နိုင္ငံကို တည္တံ့ ေအာင္ အုပ္ခ်ဳပ္နိုင္မည့္ ေခါင္းေဆာင္ေကာင္းမ်ား မေပၚေပါက္ေတာ့ေခ်။ ေအာ့စႀတိဳေဂါ့သတို႔ကို အေရွ႕တိုင္းမွ ဘုရင္မ်ားက မၾကာခဏ လာေရာက္တိုက္ခိုက္ ေႏွာင့္ယွက္ၾက၏။ ဤသို႔ ေႏွာင့္ယွက္ဖန္ မ်ားေသာအခါ ေအာ့စႀတိဳေဂါ့သတို႔မွာ ၾကာရွည္ မခံနိုင္ၾကေတာ့ဘဲ လုံးပါးပါးကာ ၅၅၄ ခုႏွစ္ေလာက္တြင္ ေဂါ့သလူမ်ိဳးတို႔၏ နိုင္ငံမွာ လုံးဝပ်က္စီးသြားေတာ့၏။
ထိုအခါမွစ၍ ေဂါ့လူမ်ိဳးမ်ားသည္ တိမ္ေကာပေပ်ာက္ သြားၾက ကာ ဥေရာပနိုင္ငံသမိုင္းတြင္ ေဂါ့သလူမ်ိဳးဟူ၍ သီးျခား မေတြ႕ရေတာ့ေခ်။
ကိုးကား
ျမန္မာစြယ္စုံက်မ္း၊ အတြဲ(၃)
ျမန္မာ့စြယ္စုံက်မ္း၊ အတြဲ(၁၅)
Comments
Post a Comment